Wiele ostatnimi laty mówi się o Konstytucji, naszej "Ustawie Zasadniczej", Matce wszystkich innych ustaw. O akcie prawnym, stojącym na straży naszego porządku prawnego. Zajęcia z Prawa Konstytucyjnego, pamięta prawie każdy adept prawa. Konstytucję zna (albo znać powinien), każdy adwokat, radca prawny, Sędzia, Prokurator. I słusznie.
Zaczęliśmy nieco pompatycznie, ale już na wstępie musimy zawieść część z Was. Wpis będzie apolityczny :) Co dostaniecie w zamian ? Trochę ciekawostek, trochę wiedzy. Zwróciliśmy bowiem uwagę, że pomimo, iż o Konstytucji mówi się wiele, to mało kto (!) w przestrzeni publicznej jakiekolwiek zapisy Konstytucji zna. Dlatego postanowiliśmy przybliżyć Wam, najciekawsze - naszym subiektywnym okiem - zapisy Ustawy Zasadniczej z 2 kwietnia 1997 roku.
Pierwsze co rzuca się w oczy po otwarciu Konstytucji to ... Preambuła. Uroczysty wstęp, mający nadać ustawie szczególnej rangi. Rzecz w prawie spotykana nieczęsto. Tekst naprawdę piękny, wyjątkowy i ważny. Dziś już się tak (prawa) nie pisze.
Zaczęliśmy nieco pompatycznie, ale już na wstępie musimy zawieść część z Was. Wpis będzie apolityczny :) Co dostaniecie w zamian ? Trochę ciekawostek, trochę wiedzy. Zwróciliśmy bowiem uwagę, że pomimo, iż o Konstytucji mówi się wiele, to mało kto (!) w przestrzeni publicznej jakiekolwiek zapisy Konstytucji zna. Dlatego postanowiliśmy przybliżyć Wam, najciekawsze - naszym subiektywnym okiem - zapisy Ustawy Zasadniczej z 2 kwietnia 1997 roku.
Pierwsze co rzuca się w oczy po otwarciu Konstytucji to ... Preambuła. Uroczysty wstęp, mający nadać ustawie szczególnej rangi. Rzecz w prawie spotykana nieczęsto. Tekst naprawdę piękny, wyjątkowy i ważny. Dziś już się tak (prawa) nie pisze.
W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny,
odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego
stanowienia o Jej losie,
my, Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej,
zarówno wierzący w Boga
będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna,
jak i nie podzielający tej wiary,
a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł,
odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego
stanowienia o Jej losie,
my, Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej,
zarówno wierzący w Boga
będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna,
jak i nie podzielający tej wiary,
a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł,
równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego – Polski,
wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość
okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim
dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach,
nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej,
zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne
z ponad tysiącletniego dorobku,
wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość
okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim
dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach,
nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej,
zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne
z ponad tysiącletniego dorobku,
złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie,
świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny
Ludzkiej,
pomni gorzkich doświadczeń z czasów,
gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane,
pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie,
a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność,
w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem,
ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej
jako prawa podstawowe dla państwa.
pomni gorzkich doświadczeń z czasów,
gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane,
pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie,
a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność,
w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem,
ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej
jako prawa podstawowe dla państwa.
I na tym właściwie, moglibyśmy dziś skończyć :) Ale co z obiecanymi dziesięcioma, nieco zapomnianymi zapisami Konstytucji ? Zaczynamy:
- "Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli" / Dopiero zaczynamy, niech będzie miło i przyjemnie.
- "Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej." / Unikamy kontrowersji, nie komentujemy :) #WhatAboutLgbt ?
- "Stolicą Rzeczypospolitej Polskiej jest Warszawa" / Przyznajcie się. Kto nie miał pojęcia, że taki zapis jest w Konstytucji ?
- "Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu" / Kolejna z ciekawostek. #CzyFbiPrzesłuchiwałoWPolsce?
- "Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa" / Możecie o tym przypomnieć swoim nastoletnim dzieciom, które podczas trwania zajęć szkolnych on-line, minimalizują okienko przeglądarki i grają w World of Warcraft :)
- "Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych" / Zapis rangi Konstytucyjnej! #Duma
- Kobieta i mężczyzna mają w szczególności równe prawo do kształcenia, zatrudnienia i awansów, do jednakowego wynagradzania za pracę jednakowej wartości, do zabezpieczenia społecznego oraz do zajmowania stanowisk, pełnienia funkcji oraz uzyskiwania godności publicznych i odznaczeń / Ciekawe co na to statystyki.
- "Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy" / Niepozorny, lecz bardzo istotny zapis. Dlaczego znalazł się w zestawieniu ? Jest przez nas powoływany niemalże w każdej sprawie dotyczącej osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy. I jest skuteczny.
- "Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu [...]" / Nie każdy wie, że przepis ten otrzymał rangę Konstytucyjną, a dopiero później został niejako powtórzony w ramach art 256 Kodeksu Karnego z 6 czerwca 1997 roku, zakazującego propagowania wymienionych ustrojów pod rygorem kary pozbawienia wolności.
- "Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny" / Ciekawostka konstytucyjna odnośnie ostatnich wydarzeń związanych z Pandemią Koronawirusa Covid 19 w Polsce. I tylko dlatego znalazła się w zestawieniu :)
Podobało się ? A może się nie podobało ? Zapraszamy do komentowania wpisu na nasz FB.