Czy każdy zabieg medyczny wymaga naszej zgody ?

Świadoma zgoda pacjenta na zabieg.

Mamy XXI wiek i świadomość prawna społeczeństwa rośnie. Dziś większość z nas zdaje sobie sprawę, że z prawem w różnej postaci - mamy do czynienia na co dzień. Kupując bułki w sklepie, wynajmując domek letniskowy na wakacje, zaciągając pożyczkę czy też zakładając lokatę bankową na 2,6 % w skali roku. Nie jest już również tajemnicą, że przed udzieleniem każdego świadczenia medycznego, każdy z nas  - powinien wyrazić tzw. świadomą zgodę pacjenta na zabieg. I właśnie o tej zgodzie - jest dzisiejszy wpis. Zapraszamy do lektury.

Co oznacza świadoma zgoda pacjenta na zabieg ? 

Tu na pomoc przychodzi uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 października 2012 roku. Wynika z niego, że wymóg świadomej zgody chorego na dokonany zabieg jest tylko wtedy zachowany, gdy chory zostanie należycie poinformowany przez lekarza - stosownie do okoliczności danego przypadku - o wszelkich istniejących możliwościach w zakresie  jego leczenia. Jeżeli pacjent kwalifikuje się do leczenia kilkoma różnymi metodami, to powinien zostać przez lekarza szczegółowo poinformowany o wszystkich konsekwencjach wynikających z zastosowania poszczególnych metod. W związku z powyższym zgoda pacjenta musi być zgodą ”objaśnioną” i "poinformowaną”, a więc świadomie akceptującą przez pacjenta  ryzyko dokonania zabiegu i przejęcie na siebie tego ryzyka.

Udzielona zgoda pacjenta na zabieg - nie oznacza oczywiście akceptacji ewentualnych błędów lekarza powstałych na skutek niedbalstwa czy nieuwagi.

Kiedy zgoda na zabieg musi być udzielona na piśmie ?

W przypadku zabiegów "nieinwazyjnych" - zgoda lub też nasz sprzeciw - mogą być wyrażone ustnie albo przez takie zachowanie, które w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się czynnościom proponowanym przez osobę wykonującą zawód medyczny albo brak takiej woli. Stanowi o tym art. 17 pkt 4 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

W przypadku zabiegu operacyjnego albo zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, zgodę, o której mowa powyżej wyraża się w formie pisemnej.

Jakie są konsekwencje braku "objaśnionej" zgody na zabieg medyczny ?

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów powszechnych - dopiero "objaśniona" zgoda pacjenta wyłącza bezprawność interwencji lekarza. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 2 sierpnia 2012 roku, I ACa 443/12: Samo uzyskanie formalnej zgody pacjenta bez poinformowania go o dostępnych metodach, ryzyku i następstwach zabiegu powoduje, że jest to zgoda "nieobjaśniona" i jako taka jest wadliwa, wskutek czego lekarz działa bez zgody i naraża się na odpowiedzialność cywilną za szkodę wyrządzoną pacjentowi, nawet gdy postępuje zgodnie z zasadami sztuki lekarskiej”. 

Podsumowanie.

Wyrażenie przez pacjenta zgody na każdą interwencję lekarza ma podstawowe znaczenie dla jej legalności. Działanie bez zgody pacjenta, nawet podjęte przez lekarza w celu leczniczym jest bezprawne. Zabieg medyczny wykonany bez zgody pacjenta jest czynnością bezprawną nawet wówczas, gdy wykonany jest zgodnie z zasadami wiedzy.

Jeżeli zainteresował Was wpis - zapraszamy do jego komentowania na naszego Facebooka.